Υπάρχει ένα ορυκτό τόσο σπάνιο, που δείγμα του έχει βρεθεί μόνο μια φορά σε όλο τον κόσμο. Ο λόγος για το kyawthuite (cha-too-ite), ένας μικροσκοπικός κόκκος με μια καστανή απόχρωση που ζυγίζει όσο το ένα τρίτο του γραμμαρίου (1.61 καράτια).
Εκ πρώτης, το kyawthuite μπορεί να θυμίζει κεχριμπάρι ή τοπάζι, όμως η αξία του ορυκτού είναι πέρα από κάθε μέτρηση.
Η μοναδική πέτρα kyawthuite που υπάρχει, αγοράστηκε το 2010 σε μια αγορά στο Chuang-gyi στη Μυανμάρ, από τον κοσμολόγο Kyaw Thu, που πίστευε πως το ακατέργαστο στολίδι ήταν ένα ορυκτό που ονομάζετε scheelite. Όταν όμως μελέτησε την πέτρα, κατάλαβε πως είχε στα χέρια του κάτι ασυνήθιστο.
Όταν δεν κατάφερε να ταιριάξει το ορυκτό με κάποιο γνωστό ορυκτό, το έστειλε στο εργαστήριο του Γεωλογικού Ινστιτούτου των ΗΠΑ, στην Μπανγκόκ της Ταϊλάνδης. Εκεί, οι ειδικοί συσχέτισαν το ορυκτό με το συνθετικό BiSbO 4 – αντιμονικό βισμούθιο – αν και με τον τύπο Bi 3+ Sb 5+ O 4 , μια διάταξη που δεν είχε ξαναβρεθεί στη φύση.
“Αυτό είναι το πρώτο στον κόσμο. Δεν βρίσκεται σε άλλες χώρες”, είπε ο Thu στους The Myanmar Times το 2016.
“Από τη μελέτη στο χωράφι και την αγορά λίθων από την αγορά Khanae, [μπορούσα να πω ότι] αυτή η πέτρα ήταν λίγο περίεργη και την αγόρασα. Στη συνέχεια, όταν έφτασα στη Γιανγκόν, την εξέτασα [και διαπίστωσα ότι] δεν ήταν έτσι οποιοδήποτε άλλο διαμάντι έχουμε βρει ποτέ».
Δεν γνωρίζουμε πολλά για την ίδια την πέτρα. Έχει ένα υπερκορεσμένο πορτοκαλί χρώμα, με αρκετά κόκκινους τόνους και μια λευκή ράβδωση. Αυτό είναι το χρώμα που παράγει το πετράδι όταν το σύρουμε σε μια χοντρή, σκληρή επιφάνεια. Έχει επίσης κούφια εγκλείσματα σε σχήμα σωλήνα που ονομάζονται φλέβες en echelon που προκαλούνται από διατμητική τάση – απόδειξη του φυσικού σχηματισμού του.
Οι γεωλόγοι πιστεύουν πως είναι πιθανότατα πυριγενούς προέλευσης, μια παραλλαγή δηλαδή σε ένα τύπο κοινού ηφαιστειακού βράχου που ονομάζεται πηγματίτης, που είναι κοινός στην περιοχή που βρέθηκε το kyawthuite. Η σύνθεσή του θυμίζει γραφίτη, με διαφορετικά μέταλλα ανακατεμένα μεταξύ τους. Είναι σύνηθες να βρίσκουμε μεγάλους κρυστάλλους πολύτιμων λίθων στον πηγματίτη.
Elon Musk: Το League of Legends θα μπορούσε να καταστρέψει την SpaceX!
Ίχνη τιτανίου, νιοβίου, βολφραμίου και ουρανίου βρέθηκαν στον kyawthuite σε μια σύνθεση παρόμοια με αυτή του πηγαμτίτη. Επιπλέον, πειράματα στο εργαστήριο δείχνουν ότι οι κρύσταλλοι αντιμονίτη βισμούθιου σχηματίζονται σε υψηλές θερμοκρασίες που συνάδουν με τις θερμοκρασίες του μάγματος ψύξης. Αυτό σημαίνει πως προήλθε από πολύ υψηλές θερμοκρασίες, αντίστοιχες με αυτές του μάγματος, όμως πιθανότατα θα υπήρχαν ειδικές συνθήκες που οδήγησαν στο σχηματισμό του. Μέχρι στιγμής δεν γνωρίζουμε ποιοες είναι αυτές οι διαδικασίες και οι συνθήκες.
Η αξία του kyawthuite είναι ανεκτίμητη και βρίσκεται στην κορυφή των πιο ακριβών ορυκτών. Το δεύτερο πιο σπάνιο ορυκτό στον κόσμο είναι ο παινίτης, με κόστος από 50.000 μέχρι 60.000 δολάρια το καράτι.
Το μόνο γνωστό κομμάτι του kyawthuite στον κόσμο στεγάζεται επί του παρόντος με ασφάλεια στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο της Κομητείας του Λος Άντζελες.
