Λίγο αφότου οι Ευρωπαίοι ήρθαν για πρώτη φορά στην απομακρυσμένη περιοχή του Ειρηνικού που αποκαλούσαν Νησί του Πάσχα, προέκυψε μια αφήγηση γύρω από τους ανθρώπους που βρήκαν εκεί. Σύμφωνα με την ιστορία, οι άνθρωποι είχαν εξαντλήσει τους πόρους του νησιού, γεγονός που τους οδήγησε σε κανιβαλισμό και σε μια σοβαρή πληθυσμιακή κατάρρευση, που συχνά αναφέρεται ως οικολογική αυτοκτονία. Η νέα ανάλυση του DNA από ορισμένους από τους ιστορικούς κατοίκους του νησιού λέει μια πολύ διαφορετική ιστορία.
Χρησιμοποιώντας χρονολόγηση με ραδιενεργό άνθρακα και αλληλουχία γονιδιώματος, μια ερευνητική ομάδα, στην οποία περιλαμβανόταν ο J. Víctor Moreno-Mayar, γενετιστής από το Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο πληθυσμός του Rapa Nui, όπως είναι τώρα γνωστό το νησί, δεν γνώρισε ποτέ τέτοια δραματική μείωση. Η ομάδα βρήκε επίσης μερικές εκπληκτικές πληροφορίες για τους προγόνους των ανθρώπων του Ράπα Νούι, οι οποίες θα μπορούσαν να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην κατανόησή μας για το πώς αναμίχθηκαν και αλληλεπιδρούσαν οι πληθυσμοί πριν από τον αποικισμό.
Προηγούμενη αρχαιολογική έρευνα είχε δείξει ότι το Ράπα Νούι εγκαταστάθηκε για πρώτη φορά από Πολυνήσιους γύρω στο έτος 1250 μ.Χ. Κατά τη διάρκεια των επόμενων πέντε αιώνων, οι απόγονοι αυτών των ανθρώπων ανέπτυξαν αυτό που έγινε γνωστό ως ο πολιτισμός των Ραπανούι, ο οποίος είναι περισσότερο γνωστός για τα πανύψηλα, πέτρινα αγάλματα γνωστά ως Μοάι (για να είμαστε σαφείς, το «Ραπανούι» αναφέρεται στους ανθρώπους, ενώ « Rapi Nui» αναφέρεται στο νησί).
Για πολλά χρόνια, η επικρατούσα θεωρία ήταν ότι, καθώς ο πληθυσμός του νησιού αυξανόταν, φτάνοντας τελικά στο μέγιστο των 15.000 περίπου, αποψίλωσαν το νησί, οδηγώντας σε ελλείψεις τροφίμων. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα έναν πληθυσμό μόλις 3.000 μέχρι την άφιξη των Ευρωπαίων. Τα τελευταία χρόνια, άρχισαν να αυξάνονται τα στοιχεία ότι αυτό δεν συνέβαινε, συμπεριλαμβανομένης της ανάλυσης των εργαλείων που χρησιμοποίησαν οι Ραπανούι που δείχνουν μια ακμάζουσα κοινωνία στο χρονικό πλαίσιο της υποτιθέμενης κατάρρευσης.
Η νέα ανάλυση DNA, δημοσιευμένο σε Φύση σήμερα, προσθέτει περαιτέρω υποστήριξη στην αυξανόμενη αντιαφήγηση. Ανακατασκεύασαν τα γονιδιώματα χρησιμοποιώντας δείγματα από 15 ανθρώπινα υπολείμματα, τα οποία η χρονολόγηση με ραδιενεργό άνθρακα υποδηλώνει ότι προέρχονται από άτομα που πιθανότατα έζησαν πριν από το 1860. Χρησιμοποιώντας αυτά τα δεδομένα, μπόρεσαν να συμπεράνουν πόσο στενά σχετίζονταν οι άνθρωποι του Ράπα Νούι διαχρονικά. Ενώ υπήρξε μια μικρή μείωση του πληθυσμού στη χρονική περίοδο γύρω από τον οικισμό του νησιού, τα στοιχεία έδειξαν σταδιακή αύξηση με την πάροδο του χρόνου. Δεν υπήρξε πληθυσμιακή έκρηξη, έγραψαν οι επιστήμονες. Αντίθετα, υπήρξε απλώς σταθερή ανάπτυξη, από τους πρώτους αποίκους μέχρι που οι Ευρωπαίοι έφτασαν εκεί το 1722.
Τα ευρήματα είναι το τελευταίο χτύπημα στην αφήγηση ότι, όταν οι Ευρωπαίοι ήρθαν για πρώτη φορά στο Ράπα Νούι, «βρήκαν μια άθλια κοινότητα με λίγους ανθρώπους να απομένουν μετά την υπερκατανάλωση, τη βία και τον κανιβαλισμό κατά τον δέκατο έβδομο αιώνα», έγραψαν οι Stephan Schiffels και Kathrin Nägele. τόσο από το Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology, σε ένα συνοδευτικό άρθρο. «Τα τελευταία αποτελέσματα συνδυάζουν μια αυξανόμενη ποσότητα στοιχείων ότι το Ράπα Νούι θα μπορούσε, στην πραγματικότητα, να διατηρήσει έναν μεγάλο πληθυσμό παρά τις περιβαλλοντικές αλλαγές, με τις πρώτες ιστορικές αναφορές να περιγράφουν το νησί ως «επίγειο παράδεισο».
Ο Schiffels και ο Nägele έκαναν μια σύγκριση μεταξύ της υποτιθέμενης κατάρρευσης του Rapa Nui και του τρέχοντος αγώνα της ανθρωπότητας με την κλιματική αλλαγή. Αντί για μια αφήγηση απόγνωσης, έγραψαν, ίσως το Rapa Nui θα μπορούσε να προσφέρει «μια ελπιδοφόρα ιστορία για την ανθεκτικότητα και την ικανότητα των ανθρώπων να μάθουν να διαχειρίζονται τους πόρους με βιώσιμο τρόπο ενόψει των περιβαλλοντικών αλλαγών».
Ένα άλλο εύρημα που παρουσιάστηκε στο νέο έγγραφο ήταν εξίσου εκπληκτικό. Προηγούμενη ανάλυση DNA των αρχαίων υπολειμμάτων του Ραπανούι δεν είχε βρει σημάδια γενετικής ιθαγενών Αμερικανών. Χρησιμοποιώντας την πιο ολοκληρωμένη αλληλουχία ολόκληρου του γονιδιώματος, οι γενετιστές βρήκαν στοιχεία ότι οι Ραπανούι άρχισαν να κάνουν μωρά με Ιθαγενείς Αμερικανούς κάποια στιγμή μεταξύ 1336 και 1402 – μετά την άφιξή τους στο νησί και αιώνες πριν φτάσουν οι Ευρωπαίοι εκεί. Συνολικά, περίπου το 10% του DNA θα μπορούσε να ανιχνευθεί στους ιθαγενείς της παράκτιας Νότιας Αμερικής.
Αυτό που παραμένει ασαφές είναι πώς ακριβώς έφτασαν εκεί αυτοί οι άνθρωποι από την αμερικανική ήπειρο. Το Rapa Nui απέχει πάνω από 1.180 μίλια (1.900 χιλιόμετρα) από το πλησιέστερο κατοικημένο νησί, καθιστώντας το ένα από τα πιο απομακρυσμένα κατοικημένα μέρη στο πρόσωπο του πλανήτη. Αν και τεχνικά αποτελεί μέρος της Χιλής, απέχει 2.290 μίλια (3.686 χιλιόμετρα) από την ηπειρωτική χώρα.
Μια σημαντική προειδοποίηση στη μελέτη είναι ο τρόπος με τον οποίο οι ερευνητές έλαβαν τα δείγματα. Το DNA ελήφθη από ανθρώπινα υπολείμματα που είχαν σταλεί σε μουσείο του Παρισιού τον 19ο αιώνα. Αυτό το είδος αποικιοκρατικής πρακτικής είναι κατανοητό ανησυχητικό και ενοχλητικό, και οι ανθρωπολόγοι φρόντισαν να το αντιμετωπίσουν στο έργο τους. Στο κείμενο της μελέτης, κατέστησαν σαφές ότι συνεργάστηκαν με τις κοινότητες των Ράπα Νούι για να λάβουν τη συγκατάθεση για την εξέταση των ανθρώπινων λειψάνων. Στην ανάλυσή τους, βρήκαν ότι τα ανθρώπινα λείψανα σχετίζονταν με το σύγχρονο Ραπανούι, ένα εύρημα που έγραψαν ελπίζουμε ότι θα οδηγήσει στον επαναπατρισμό των δειγμάτων.
VIA: gizmodo.com
